کد مطلب:20796 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

1. واژة قمر از چه چيزي گرفته شده است؟ 2. چرا در آية 36 توبه، تعداد ماهها، دوازده ماه قرار داده شده است، ولي نامي از آنها به ميان نيامده است؟ 3. دليل نامگذاري ماههاي قمري چيست؟ 4. اين نامگذاري از سوي چه كسي صورت گرفته است؟

1. قمر از قِمار و قِمار از مقامره، به معناي سفيدي در چيزي است كه نوري از آن پديد آيد; از اين رو، چون ماه در آسمان، نوعي سفيدي دارد كه از آن منعكس ميشود، به آن قمر ميگويند.( التحقيق في كلمات القرآن الكريم، حسن المصطفوي، ج 9، ص 316ـ318، وزارت ارشاد. )

2. قرآن كريم، در حكم قانون اساسي است; از اين رو، مطالب كلي و ضروريات در آن آمده است; هر چند در بعضي موضوعات، بر اساس مصلحت، وارد جزئيات نيز شده است; از اين رو، تفسير و بيان تفصيلي مطالب، به عهدة امامان معصوم: گذاشته شده است; به همين خاطر، دربارة اسامي ماهها، لازم است به روايات مراجعه شود.

3. بيان علت نامگذاري ماههاي قمري، از حوصلة اين پاسخ نامه خارج است.

4. برخي از نامهاي دوازه ماه ـ اعم از ماههاي حرام و غير حرام ـ پيش از اسلام و حتي در اديان پيش بوده، ولي برخي ديگر تأسيس اسلام است. امام صادقدر روايتي به تمام دوازده ماه تصريح فرموده است، كه در واقع نام ماههاي امضايي و تأسيس را تأييد ميكنند: محرم، صفر، ربيع الاول، ربيع الآخر، جمادي الاول، جمادي الاخر، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذوالقعده و ذوالحجه( تفسير نورالثقلين، العروسي الحويزي، ج 3، ص 113، مؤسسة التاريخ العربي. )

علامه طباطبايي; در بحث روايي، ذيل آية مورد بحث ميفرمايد: قبل از اسلام، عرب، محرم را صفر اول، و صفر را صفر دوم ناميده، و به هر دو صفرين ميگفتند; هم چنان كه به دو ربيع ربيعين، و جماديها را جمادين ميگفتند. پس از آن كه اسلام، حرمت صفر اول را امضا نمود، از آن به بعد آن را شهر اللّه محرم ناميدند; و چون استعمال اين اسم زياد بود; از اين رو، آن را تخفيف داده محرم گفتند، و از آن به بعد، اسم صفر، مختص به صفر دوم گرديد; پس در حقيقت، كلمة محرم، از اسمهايي است كه در اسلام پيدا شده است.( ر.ك: تفسير الميزان، علامه طباطبايي;، ترجمة آقاي موسوي همداني، ج 9، ص 410ـ425، بنياد علمي و فرهنگي علامه; / تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 7، ص 404ـ407، دارالكتب الاسلامية / قاموس قرآن، علي اكبر قرشي، ج 7، ص 50ـ51، دارالكتب الاسلامية. )